Werken om te leven of leven om te werken?

Als ik die vraag of uitspraak tegenkom, moet ik altijd even nadenken voordat tot me doordringt wat de twee verschillende opties betekenen. Ik heb het idee dat het eerste deel (werken om te leven) als positiever wordt ervaren dan het tweede (leef om te werken). Laat ik beide eens bekijken.

Werken om te leven?

Als ik erover nadenk, besef ik hoe vreemd dit klinkt: werk ik om te leven? Het suggereert dat ik werk zodat ik kan leven. Alsof ik blij moet zijn als de werkdag om is, zodat ik aan het echte ‘werk’ (lees leven) kan beginnen. Ja, ik ben soms blij als mijn werkdag om is, maar ik besef ook hoe fijn het is om plezier en voldoening in mijn werk te hebben. Zeker als ik me realiseer dat ik toch zo’n 30% van mijn leven aan werk besteed. Natuurlijk zijn er taken die minder leuk zijn, dat lijkt me inherent aan iedere baan. Maar zoals een Chinese wijsheid luidt: ‘Veel dingen die je doet zijn onbelangrijk, maar het is belangrijk dat je ze doet’.

Leven om te werken?

In mijn beleving wordt er meestal gezegd: ‘ik werk om te leven’ en bestaat de andere helft vooral als contrast daarmee. Ik hoor eigenlijk nooit iemand serieus beweren dat hij leeft om te werken.
De associatie die ik erbij heb is ook in eerste instantie negatief: alsof ik hier alleen maar ben om te werken. Maar ergens vind ik de uitspraak ook vreemd: alsof ik werk niet leuk mag vinden.
Maar bij nader inzien kan ik de uitspraak ook positief bekijken, maar dan wel met een spirituele inslag: ik ben hier niet zomaar; ik leef, zodat ik een bepaalde taak kan doen. Genoeg stof voor een volgend blog, nu weer terug naar het gewone werk.

Wanneer houdt het werk op?

De grens tussen werk en privé is niet meer zo strikt als vroeger: op ieder moment zijn we bereikbaar via telefoon of tablet. ’s Avonds nog even je laptop openklappen om wat mail weg te werken gebeurt vaker dan ooit. Veel werknemers ervaren daardoor meer stress, omdat ze het idee hebben altijd bereikbaar te moeten zijn. Voor anderen is het een manier om de dag erna met een meer frisse start te kunnen beginnen. Naast het feit dat we als werknemer makkelijker bereikbaar (worden geacht te) zijn, is de workload ook toegenomen; in die zin houdt het werk nooit echt op.

Wanneer begint het leven?

“Later is allang begonnen” zong Harrie Jekkers al 35 (!) jaar geleden. Als hij het toen al zong, is ‘later’ nu zeker al begonnen.
Ik geef mindfulness-trainingen om anderen meer in het nu te laten zijn. Daarnaast geef ik leiderschapstrainingen waar deelnemers doelen hebben om in de (nabije) toekomst te bereiken. Volgens mij kunnen de twee mooi samen: hoe meer je in het nu kunt zijn, hoe beter je contact kunt maken met je verlangens: wat wil je nu echt? Om daar vanuit het nu naartoe te werken.

Dus wat is nu mijn conclusie? Beide uitspraken gaan eigenlijk weg uit het nu: het gaat over iets doen om iets anders te doen. In plaats van iets doen om dit te doen: Ik werk om te werken. Ik leef om te leven.