Over communicatie kan je veel lezen en leren. Maar om elkaar echt te begrijpen moet je weten wat jij doet waardoor een ander je wel of niet ‘verstaat’. De bedoeling van je boodschap kan wel eens volledig anders worden geïnterpreteerd als je hele lange zinnen gebruikt. Of met vage of juist heel zakelijke woorden je idee toelicht, of gewoon te snel spreekt. Dat zijn allemaal facetten die je kan aanpakken omdat ze aan de oppervlakte zichtbaar zijn.

Lastiger zijn aspecten die communicatie beïnvloeden die minder zichtbaar zijn, zoals gedachtes, gevoelens en aannames over wat een ander bedoelt. Ik heb net als iedereen wel eens gedachtes die ongevraagd hun zegje doen in m’n hoofd. Stel, ik denk “hij zegt wel dat hij tijd heeft, nou volgens mij is dat helemaal niet waar!”. Op dat moment ben ik eigenlijk niet meer bezig met wát iemand zegt. Nee, ik zit ondertussen in gedachten in mijn eigen film en aannames – inclusief voorspelbare afloop.

Een voorbeeld

Het was de derde keer dat ik hem ging ontmoeten. Thomas is een leuke jongen, sportief, optimistisch en eerlijk. Deze keer ontmoeten we elkaar in een bruine kroeg, met name om de centrale ligging gekozen. Er was namelijk een beetje haast bij, althans zo leek het. Óf vanavond elkaar zien óf weer een paar weken wachten. ‘Komende weken veel op het programma’ sms-te hij nog.

Eenmaal in het café geeft hij een opsomming gegeven van familieafspraken, vriendenbezoek, sport- en vakantieplannen. Ik ruik gevaar, want in dating-taal betekent ‘het erg druk hebben’ vaak dat iemand niet meer wil afspreken.

“En wat zijn jouw plannen komend weekend?” vraagt hij. “Ehm”, stamel ik. “Niet zoveel eerlijk gezegd.” Ik heb voor de verandering een lege agenda. Zondag heb ik nog een late borrel, maar daar houdt het mee op. Ik kan er op dat moment niets leuks van maken. “Saai!” hoor ik in mezelf. En een stroom aan strenge veroordelingen naar mezelf komt op gang. “Pas op, nu haakt hij af! Je had een ander antwoord moeten geven! Vrijgezellen zijn niet saai, die doen 100 dingen in één weekend, dag, moment. Die staan nooit stil. Hebben heel veel vrienden en afspraken.”

Effect van gedachten

Het effect van mijn gedachten is dat ik niet meer uit mijn woorden kom. Zodra ik dit in mijn hoofd hoor en er naar luister word ik stil en sta ik te stamelen. Verdorie, ik weet even niet meer zo goed wat ik moet doen en besluit gauw op te staan om de rekening te betalen. Ik voel wel dat ik iets oversla, maar wát is me op dat moment een raadsel.

Eenmaal buiten stelt Thomas voor even mee te lopen naar de tramhalte. Verrast door zijn aanbod om mee te lopen denk ik “misschien is hij toch minder afgeknapt op mijn saaie antwoord dan ik dacht?”
Zijn opmerking ‘dat hij het de komende tijd erg druk heeft’ blijft door mijn hoofd spoken. Wat bedoelt hij hiermee? “Hij wilde toch niet meer afspreken, dat dacht ik toch?” hoor ik in mijn hoofd.
Op dat moment besef ik me dat ik de kans heb om het gewoon te vragen. Vragen of de aanname die ik doe klopt. In ons gesprek op de tramhalte vind ik een mooi momentje en vraag, op de man af, wat hij bedoelt met ‘dat het de komende tijd te druk is om af te spreken.’ “Je zegt dat je het druk hebt, maar bedoel je wel dat je nog een keer wilt afspreken?” vraag ik letterlijk.

Opgelucht stap ik in de tram. Wat hij precies zei? Doe daar maar je eigen aannames over!

Wil je meer weten over communicatie?

Download hieronder het hoofdstuk Communicatie uit ons boek Leidmotief!